حضور در رخداد اربعینیِ این سالها، حکایتی است از درک تمنّایی که انسان در این زمانه در درون خود احساس میکند و به دنبال راهی است تا آن تمنّا را در آن راه احساس کند، تمنّای هویتی قدسی در عین حضورِ جهانی، امری که اگر تا دیروز حرکات دینی خود را در منظر مردم انجام میدادی، صورت ریا به خود میگرفت و امروز نوعی سلحشوری و حماسهسازی است برای حضور در آیندهای دیگر، غیر از آیندهای که جهان مدرن نسبت به آن گرفتار تردید شده. زیرا اینجا، جای و جایگاه اجرای امر خداوند است که فرمود: «وَاعْتَصِمُوا بِحَبْلِ اللَّهِ جَمِيعًا» آمدهاند تا با هویتی جمعی به ریسمان الهی چنگ بزنند تا نمایش امت واحد باشند.
مثل همیشه تریپ روشنفکری برداشت. هر چند این مدت خستهام ولی اگر جواب روغنفکریهایش را ندهم در کنار خستگی، وجدان درد هم میگیرم.
گفت از اول شما عادت به لعنت کردید و هنوز هم همان راه کهنه و پوسیده را میروید، از کجا معلوم شاید یکجا حق با سپاه روبروی امام بوده، و الان هم شاید جاهایی حق کسانی باشد که شما دشمن خیالی فرض کردهاید شاید اگر گوش دهیم، شرایطمان خیلی بهتر شود.
دستم را کنترل کردم تا تیک دست بیقرار نصیبش نشود…
گفتم تو نباید بگویی امام!
دلي که نسبت به دشمنان اهلبيت خشم خودش را شکل نداده، هنوز دل نشده، و هنوز زنده نشده و آن خشم با تکرار لعنتها احيا ميشود. در زیارت عاشورا امده است، لعنتها را صد بار تکرار کنيد تا قلب در آن رابطه استحکام لازم را پيدا کند و چون يک نوع عبادت محسوب ميشود و در عبادت، انسان بايد قلب خود را در صحنه بياورد تا آن قلب جهت بگيرد. بايد قلب در صحنه باشد، به عبارت ديگر بايد خود را خرج کنید.
امروز دوشنبه ۲۸ ذی الحجه است. سفر به نقاط حساس رسید. به منزلگاهی که هموار و بی گیاه و وسیع و فراخ بود، رسیدیم که به همین سبب به آن بیضه می گفتند. گرمای هوا شدید است و چشمه آب گوارا ما را به سمت میکشد. دستهای خود را در آب فرو میبرم، تا نزدیکی لبهایم میبرم تا بنوشم که جان و دلم به سمت صدایی خوش پرواز میکند.
*******
کاروان امام علیه السلام به بیضه رسید. همه گوش به خطبه امام دادهاند. خطبه عمیق و مشهور و پرمحتوا است. ابا عبدالله الحسین علیهالسلام از زبان رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم، نقل کرد که هر کس سلطان ستمگری را ببیند که حرام خدا را حلال و حلال خدا را حرام کرده و پیمان خدا را شکسته و با قانون و سنت پیامبر می ستیزد و با چنین کسی به رفتار و گفتار درنیاویزد بر خداوند است که این خاموش ستم پذیر را با ستمگر در جهنم قرار دهد.
در بخش بعدی خطبه به بیدادگری بنی امیه و فرستادن نامه های اهل کوفه اشاره دارد. امام در این خطبه خود را اسوه معرفی می کند و به سرزنش پیمان شکنان کوفه می پردازد و سرانجام این پیمان شکنی را ترسیم می کند.
چشم به سمت دیگر میچرخانم بعضی از ابتدا هر چند آگاه نیستند، بنایشان بر هدایت است، این خطبه را نه تنها یاران امام که هزار تن همراهان حر بن یزید ریاحی گوش دادند.
******
پس از استراحتی کوتاه، کاروانمان به حرکت خود ادامه داد. نقطه نقطه این مسیر حرف برای گوش شنوا دارد و به خود میبالد که چه کسانی از آن عبور کردهاند. نزدیکی غروب به عذیب الهجانات رسیدیم. چشمانم برقی زد آشنا دیدم! زمین سرسبز و خوش آب و هوا، برکه و چاه و چندین خانه در این محل است. دارای قصر، مسجد و پاسگاهی که محل نگهبانی برای ایرانیان است و برق چشمانم از دیدن ایرانیان است.
********
امام در این محل از یاران پرسیدند: در میان شما کسی هست که سمت جاده را بداند؟ هر کس راهی را نشان داد که ناگهان 7 سوار پیدا شدند که راهنمایی آنان را شترسواری به نام طرماح به عهده داشت، نام این 7 نفر عبارت بود از: عمروبن خالد صیداوی، مجمع بن عبدالله العائذی، پسر مجمع بن عبدالله، جنادة بن حارث سلمان، سعد غلام عمرو بن خالد، واضح غلام ترک، غلام حارث. این عده برای یاری ابا عبدالله از کوفه آمده بودند.
طرماح آذوقه و خواربار به مکه می برد تا به خویشاوندانش برساند. او پیشاپیش قافله، شعر می خواند که گواه شوق دیدار امام است. طرماح اجازه گرفت آذوقه را برساند و بازگردد اما زمانی بازگشت که دیر شده بود و تمامی خوشحالی امروزش با غم جایگزین شد، در همین منزل خبر شهادت امام را شنید. او اهل کوفه را رشوت زدگان دل باخته دنیا معرفی کرد.
پیشنهاد طرماح این بود که امام به کوهستان سلمی و اجاء برود تا به او نیرو برساند اما امام نپذیرفت. حر می خواست مانع پیوستن این عده به لشکر امام شود که امام فرمود اگر مانع شوی عهد ما شکسته خواهد شد (جنگ شروع می شود) و حر آرام شد.
بله برای آزاده شدن، باید مسیرت آهسته آهسته تغییر مییافت. تو انتخاب شده بودی….
هر سفر كه به مدينه مىروم، سعى مىكنم ساعتى را در يكى از نخلستانهاى آنجا سپرى كنم. قدم گذاشتن در نخلستانها حسّ عجيبى دارد، شايد علّت آن، اين است كه نخلستان، مرا به گذشتههاى دور مىبرد، شهر مدينه كه پر از هتل و ساختمان شده است، براى همين وقتى قدم در نخلستان مىگذارم، گويى به صدها سال قبل باز مىگردم و به جستجوى گمشده خويش مىپردازم.
امشب هم به نخلستان آمدهام، در گوشهاى خلوت كردهام، ماه در آسمان است، هوا صاف است، نسيم خنكى مىوزد، من كنار نخلى در تاريكى نشستهام.
حسّى عجيب به سراغم مىآيد، لپ تاپ را روشن مىكنم و شروع به نوشتن مىكنم، به راستى من كجا هستم؟ اينجا چه مىكنم؟ بايد به تاريخ سفر كنم، به سال ششم هجرى…
* * *
صدايى به گوشم مىرسد، يكى دارد آيات قرآن را مىخواند، اين صدا از كجاست؟ صداى آب هم مىآيد. از جا برمىخيزم، جلو مىروم، يكى در اينجا از چاه آب مىكشد، درختان خرما را آبيارى مىكند. سطل آب را داخل چاه مىاندازد و آنرا بالا مىكشد و آب را پاى نخلها مىريزد.
او على عليهالسلام است كه در دلِ شب اينگونه كار مىكند، سال ششم هجرى است، وضع اقتصادى مسلمانان خوب نيست، امسال باران كم آمده است و خشكسالى است، على عليهالسلام هم كه از مال دنيا بهره زيادى ندارد، او به اينجا آمده است تا اين نخلستان را آبيارى كند و در مقابل مقدارى جو به عنوان مزد خود بگيرد.
على عليهالسلام امشب تا صبح اين نخلستان را آبيارى مىكند، او خدا را شكر مىكند كه خدا حسن و حسين عليهماالسلام را شفا داد و ديگر وقت آن است كه او به نذر خود وفا كند. چند روز پيش حسن و حسين عليهماالسلام بيمار شدند، على عليهالسلام نذر كرد كه اگر خدا فرزندانش را شفا دهد، روزه بگيرد، شكر خدا حسن و حسين عليهماالسلام خوب شدند، او فردا مىخواهد روزه بگيرد، فاطمه هم فردا را روزه مىگيرد، در خانه على عليهالسلام، خدمتكارى به نام «فضّه» زندگى مىكند، او هم تصميم گرفته است فردا روزه بگيرد.
على عليهالسلام با قدرت هر چه تمامتر از اين چاه آب مىكشد و درختان را آبيارى مىكند، صبح كه فرا برسد، صاحب نخلستان به اينجا خواهد آمد، او وقتى ببيند كه على عليهالسلام همه نخلستان را از آب سيراب كرده است، مزد او را خواهد داد. على عليهالسلام خوشحال است كه غروب فردا بر سر سفره آنان غذايى خواهد بود.
* * *
ساعتى است كه آفتاب طلوع كرده است، اكنون على عليهالسلام با دست پر به خانه مىرود، در دست او مقدارى جو است، فكر مىكنم با اين قدار جو مىتوان پنج قرص نان پخت.
وقتى او به خانه مىرسد، فاطمه عليهاالسلام به استقبال على عليهالسلام مىآيد، وقتى على عليهالسلام نگاهى به فاطمه عليهاالسلام مىكند، همه خستگى او برطرف مىشود.
ساعتى بعد فاطمه عليهاالسلام كنار آسياب دستى مىنشيند و مشغول آسياب كردن مىشود تا با تهيّه آرد بتواند نان بپزد.
* * *
نزديك اذان مغرب است، على عليهالسلام به مسجد رفته است، بلال، اذان مغرب را مىگويد، همه پشت سر پيامبر نماز مىخوانند. على عليهالسلام بعد از نماز به خانه مىآيد، فاطمه عليهاالسلام سفره افطار را پهن كرده است، همه اهل خانه (على، فاطمه، حسن، حسين، فضّه) گرد سفره مىنشينند.
به سفره على عليهالسلام نگاه مىكنم، يك ظرف آب و پنج قرص نان!!
ایده شکل گرفت، حالا نوبت تکمیل فرم ایده بود… از بس چشم چشم دو ابرو خوانده بودم و خانم قرمه سبزی درست کن، شنیده بودم تمام عناوین ایده که به ذهنم میرسید یا چشم داشت یا سبزی… شیطان را لعنت کردم و ذهنم را متمرکز کردم من میخواهم پس باید بشود. سه عنوان بالاخره انتخاب شد. سه عنوان کنار گذاشته شد تا آخر قصه شود.
مرحله دوم، نوشتن هدف ایده، تند تند تا از نپرند هدف را نوشتم. لبخند رضایت زدم. به پدر دخترک، گوش کن خوب هست… گفت گوش نکرده هر چه تو بنویسی خوب است و باز ماجرای طرح درسی که برایش نوشتم و پاورپوینتی که رتبه اول آورد و همه خواستار قالبش شده بودند را تعریف کرد… گفتم باشه نمیخوانم. فقط دیگه تعریف نکن تا دستی به سر و رویش بکشم تا این را گفتم دخترک شانه به دست آمد جلویم ایستاد. گفتم تو ماه به ماه نمیگذاری موهایت را شانه کنم جریان از چه قرار است! شانه را به سمت موهایش بردم، جیغ زد گفت نه نه موی منه موی منه… داشتم با افکارم سر و کله میزدم که فهمیدم بله! خانم شانه آورده تا با آن دستی به سر و روی هدف ایده بکشم….
ادامه دارد…